QR Kod Nedir? Nasıl Oluşturulur?

QR kod, İngilizce bir ifadedir. Quick Response ifadesinin kısaltması olan QR, esasen bir barkoddur. Bu barkod, matris yapısına sahiptir. Aynı zamanda makineler tarafından okunabilir bir yapısı vardır. 

QR kod, tarihsel anlamda incelendiğinde çok eski bir geçmişi olduğunu söylemek mümkün değildir. 1994 yılında geliştirilen bu kodun patenti Japon Denso firmasına aittir. Kodun görünümü, beyaz bir alt kısım üzerinde siyah desenler şeklindedir. 

QR kodun ilk kullanım amacı otomotiv sektörüne ilişkindir. Daha sonra farklı alanlarda da kullanılmaya başlanan bu sistem, özellikler Japonya ve Güney Kore’de yaygın olarak kullanılır. Önceleri basılı bir dokuman üzerindeki kodun okunmasıyla QR kod kullanılırdı. Günümüzde ise hem basılı dokumanlar hem de dijital ekranlar üzerinden tarama yapılır. 

QR kodun belirli standartları vardır. Ancak bazen standartlarda bazı farklılıklar olabilir. Japon firmaların belirlediği kodların yanı sıra uluslararası standartlar da vardır. ISO/IEC 18804:2000 ve 2006, QR kod standartlarına ilişkindir. 

QR kodda yer alması gereken verilerin de belirli bir standardı vardır. Kodlar genelde 7090 numerik karakterden oluşur. Alfanümerik olarak 4291 karakter kullanılır. İkilik sistemde ise 2953 byte veri olmalıdır. 

QR Kod Nasıl Çalışır?

QR kod akıllı cihazlar tarafından yapılan tarama neticesinde çalışır. Akıllı telefonlarınızın kamera uygulamasını açarak kodun üzerine tutabilirsiniz. Telefon kodu algıladığında var olan bağlantıya ulaşmanızı sağlar.

QR kod, adı üzerinde aslında bir koddur. Bu kod verilerden meydana gelir. Farklı türlerdeki veriler, taramanın meydana gelme sürecini hızlandırır. Cihazınız hızlı bir şekilde koda gizlenmiş bağlantıya erişir. QR kod teknolojisi ile pazarlama faaliyeti yürütenler, çeşitli firmalar açısından avantajlıdır.

QR kod ile işlemler hızlı bir şekilde gerçekleştirilir. Bir bilgiye ulaşmak ya da ödeme yapmak isteyenler de QR kod sayesinde süreci hızlandırır. Önümüzdeki yıllarda karekodun kullanımının daha da yaygınlaşması beklenmektedir. 

QR kodun çalışma sisteminde kare bloklar önemli bir rol oynar. Bloklar tarama sırasında bağlantıya yönlendirme işlevi görür. Telefon hangi yönde koda tutulursa tutulsun blok yapısı, bağlantıya ulaşma sürecini kolaylaştırır. 

Blok yapısında versiyon formatı, kod çözme maskesi gibi farklı kodlamalar vardır. Dış kısmın beyaz alanla çevrelenmesi sayesinde kodun kenarları daha fazla netleşir. Toplam dört bloğun üç tanesi köşe kısımlarda, bir tanesi de sağ altta yer alır. 

QR Kod Algoritmaları Nelerdir?/Nasıl Oluşturulur?

QR kod algoritmalarından biri hata düzeltmeye ilişkindir. Hata düzeltme algoritmaları, bir kağıt üzerine basılan kodlar için elverişli bir sistemdir. Kâğıtlarda yırtılma ya da farklı bir deformasyon olsa da bu algoritmalar sayesinde tarama noktasında herhangi bir sorun ortaya çıkmaz.

Hata düzeltme algoritmaları, verilere kesintisiz olarak ulaşılmasını sağlar. Süresi geçmeyen URL’ler, belirli bir tarihe dayanmayan içerikler için bu algoritmaların faydasından bahsedilebilir. 

Hata düzeltme algoritmalarının çalışma prensibi, orijinal verilerin çoğaltılması şeklindedir. Hava koşullarının kötü olduğu ya da olumsuz dış unsurların fazla olduğu durumlarda dahi QR kod kullanılabilir. 

Hata düzeltme algoritmalarında çeşitli seviyeler vardır. Bunlardan ilki L seviyesidir. Bu seviyede hata düzeltme oranı düşüktür. L seviyesindeki kodların görüntüsü de daha az yoğunluktadır. 

M düzeyinde orta seviyede bir hata düzeltme söz konusudur. Özellikle pazarlamacılar tarafından bu seviyede kodları kullanması uygun olur. M seviyesinde düzeltme oranı %15 seviyesindedir.

En yüksek seviyeler Q ve H olarak adlandırılır. Q seviyesinde %25 olan düzeltme oranı, H seviyesinde %30’a çıkar. Özellikle imalat ve sanayi şirketleri tarafından kullanımı yaygındır. Q ve H seviyeleri yüksek hasarlarda bile dayanıklılık gösterir. 

QR Kod Nerelerde Kullanılır?

QR kod kullanım alanları çok fazladır. Kod üzerinden reklam, ödeme ve içerik erişimi sağlanabilir. En yaygın kullanım amacı ödeme olarak ifade edilebilir. Bunun yanı sıra bağlantı erişimi için de sıklıkla kullanılır. 

QR kod kâğıt üzerine basılarak kullanılır. Bu kâğıtlarla oluşturulan afişler, POSterler kolay bir şekilde görünecek yerlere asılır. Dijital alandaki faaliyetlerin artışı neticesinde dijital kodlar da yaygın olarak kullanılır.

Bir internet sitesindeki, uygulamadaki ya da ekrandaki kod üzerinden tarama yapılabilir. ATM’lerde, POS cihazlarında QR kod kullanılır. Kodlar eğitim, ticaret, reklam gibi farklı amaçlarla kullanılır. Örneğin kitapta bulunan bir sorunun cevabına ya da çözümüne ulaşmak için QR kod verilebilir. Bu sayede video anlatımlı çözümlere erişen öğrenciler, konuları daha rahat şekilde anlar. 

QR kod sanatsal faaliyetlerde oldukça kullanışlı bir sistemdir. QR kod üzerinden bilet satışı ya da rezervasyon yapılabilir. Böylece organizasyon süreci daha koordineli bir şekilde ilerler. İlgi çekici bir bilgi vermek için dergilere, kitaplara QR kod eklenebilir. Dergilerde konuyu uzatmamak için kısa kesilen bilgiler, kapsamlı şekilde QR üzerinden verilebilir. 

Ödeme Amaçlı QR Kod Kullanımı

Ödeme amaçlı QR kod kullanımı, birçok açıdan faydalıdır. QR kod özellikle sosyal temasın engellenmesi yönüyle faydalıdır. Kodu taratan kişiler, POS cihazıyla temas etmek zorunda kalmaz. Mağaza yetkilileri ise kredi kartlarına, banka kartlarına dokunmak zorunda kalmaz.

Ödemelerde QR kod kullanımı sayesinde kasa işlemleri daha hızlı şekilde gerçekleştirilir. QR kod ile ödeme yapmayı tercih eden kişiler kendi telefonlarından ödeme sürecini tamamlar. Aynı zamanda nakit ya da kart taşıma zorunluluğu da ortadan kalkar.

Mağaza yetkililerine QR kod ile ödeme yapmak istediğinizi belirttikten sonra cihazınızı çıkarmalısınız. Yetkili POS cihazından gerekli ayarlamaları yapar. POS cihazında ödeme yöntemlerinden QR tercih edilir. Müşteriler telefonlarını POS cihazında çıkan QR koduna tutar. Bu sayede tarama işlemi tamamlanır. 

Müşteriler, ödeme sürecine telefonlarını kullanarak devam eder. QR kod bankanın ödeme ekranına yönlendirme yapar. Müşteriler bankadan hangi kartı kullanmak istediğini seçer. Ardından ödemeye onay verir. Onay aşaması tamamlandıktan sonra işlem tamamlanır; fiş ve faturalar kesilir. 

Reklam Amaçlı QR Kod Kullanımı

Reklam amaçlı QR kod kullanımı da sıklıkla rastlanan bir yoldur. Özellikle kodun üzerine atılan ilgi çekici başlıklar taranma sayısını artırır. Kodu ilgi çekici hale getiren afiş tasarımları da kullanılabilir. Yaklaşan bir etkinlik QR kod ile duyurulabilir. Bir ürünün detaylı özellikleri kod üzerinden verilebilir. Reklamın yanı sıra bir forma, bir belgeye ulaşmak için de kod tercih edilebilir. 

Multimedya Ögelerine Erişim İçin QR Kod Kullanımı

Multimedya ögelerine erişim için QR kod kullanımı sayesinde videoların, resimlerin bağlantı üzerinden verilmesi mümkün olur. Bir kıyafete ilişkin özellikler, bir kitaptaki konuyla alakalı tavsiye videolar, QR kod ile verilebilir. 

Multimedya ögeler arasında film fragmanları, tanıtım videoları da vardır. Duyurusu yapılan bir filmin fragmanına QR kod üzerinden ulaşılabilir. Herhangi bir hizmet ya da ürünle ilgili tanıtım videolarına erişim için de böyle bir yol izlenebilir.

Doğrulama İşlemleri İçin QR Kod Kullanma

Doğrulama işlemleri için QR kod kullanılabilir. WhatsApp bu yöntemi kullanan uygulamalardan biridir. WhatsApp’ı farklı cihazlarda kullanabilmeniz için telefonunuzla PC’de çıkan karekodu okutmanız gerekir.

WhatsApp’ı bilgisayarınıza indirdiğinizde ekranda bir karekod belirir. Bu kodu okutarak aynı numara üzerinden uygulamayı kullanma şansı elde edersiniz. Böylece hem PC’den hem telefondan bilgilerinize erişebilirsiniz. 

QR Kod Nasıl Oluşturulur?

QR kod oluşturma sürecinde kod oluşturucu servislerden yararlanılır. Bu anlamda tercih edilebilecek pek çok servis sağlayıcı vardır. QR Stuff, Kaywa, Visualhead bu servisler arasında yer alır. Servis sağlayıcılar sizden ilk önce veri formatınızı öğrenmek ister. Metin, PDF gibi farklı veri türleri arasından uygun olanı tercih etmelisiniz.

İçerik yükleme aşamasında tercih ettiğiniz formata göre yükleme yapmanız gerekir. Eğer URL bağlantısı varsa bunu da hatasız şekilde yüklemelisiniz. QR kod seçenekleri dinamik ve statik olarak ayrılır. Dinamik kodlarda URL’yi değiştirebilirsiniz. Aynı QR kod üzerinden farklı URL’lere yönlendirme yapma şansınız vardır.

Dinamik QR kodda, hazırladığınız bir ilanı değiştirmenize gerek kalmaz. Bu sayede zaman harcamamış ve masraf yapmamış olursunuz. URL’leri istediğiniz gibi değiştirerek sadece yönlendirme alanını farklılaştırırsınız. 

Statik QR kod ise URL’yi de değiştirmeden yeni içeriklere ulaşım sağlamanız anlamına gelir. Yapmanız gereken ilgili URL’lerden farklı bağlantılar vermektir. Bu sayede bağlantı sabit olsa da içeriği değişir. Bu yeni içerik üzerinden farklı sayfalara gidilebilir. 

Bir diğer aşamada ise oluşturduğunuz kodu indirmeniz gerekir. Kodu oluşturduktan sonra farklı formatlarda indirebilirsiniz. JPG, PNG ve PDF gibi farklı formatlar arasından uygun olanı tercih edebilirsiniz. Bu formatlardan uygun olanı seçerek bilgisayarınıza ya da akıllı cihazınıza QR kod indirebilirsiniz. 

QR Kod Hangi Bilgileri İçerir?

QR kod farklı verileri içerecek şekilde oluşturulur. Maksimum veri sayısı genellikle en fazla 2 KB’dır. Kodun satırlarında ve sütunlarında kareler bulunur. Sütun ve satırların toplam sayısının da en fazla 177 olması gerekir. En fazla kare sayısı da 31329 tanedir.

Satır ve sütunlar belirli bir düzen içerisinde olduğu sürece bilgi depolamaya olanak verir. Daha önce hesaplamaları yapılmış satır ve sütun kombinasyonları ile QR kod üzerinden bilgiler depolanır. Verilerin sıklığına göre QR kod görünümü de farklılaşır. Bunu yoğunlaşan siyahlıklardan anlamak mümkündür. 

QR kodlarda yer alan bilgiler sektöre göre değişiklik gösterebilir. Örneğin ilaçlar üzerinde bulunan QR kodlarda şu bilgiler yer alır:

• Barkod numarası
• Üreticiler tarafından üretilen sıra numarası
• Son kullanma tarihi
• Parti numarası

Yukarıdaki bilgilere QR kod üzerinden erişilmesi QR kod kullanımını daha güvenli hale getirir. QR kodların farklı türlerinden de bahsetmek mümkündür. Bunlar; Data Matrix ve Aztek koddur. 

Data matrix kodlar her ne kadar QR kod olarak değerlendirilse de farklı özelliklere sahiptir.1 ve 0 rakamlarından oluşan bu kodların temelinde matematik vardır. Hem küçük hem de büyük alanlarda data matrixlerin kullanımı mümkündür. Kirlenen ve bozulan data matrixlerin taranmasında bir sorun ortaya çıkmaz. Aztek kodlar ise kullanımı çok yaygın olmayan basit bir sisteme sahiptir.

Telefondan QR Kod Nasıl Okutulur?

Telefondan QR kod okutmak, genel itibarıyla basit bir işlemdir. Telefonunuzun kamerasını açıp koda doğru tuttuğunuzda kodu algılar. Bunun için telefonunuzu koda paralel olacak şekilde tutmanız gerekir.

Birçok akıllı telefonda kod tarama özelliği mevcuttur. Herhangi bir uygulama indirmenize gerek kalmadan tarama yapabilirsiniz. Ancak eski tip akıllı telefonlar için bir uygulama yüklemeniz gerekebilir. 

QR kod; bir POSter, afiş üzerinde ya da dijital ortamlarda yer alabilir. Otobüs duraklarında, restoran menülerinde, toplu taşıma araçlarında ve daha pek çok yerde QR kodlara rastlayabilirsiniz.

Telefondan kod okutabilmeniz için kamera fonksiyonunun kullanılabilir olması gerekir. Kameranızın kodu algılaması sonrasında yapacağınız işlemler, QR kod türüne göre değişiklik gösterir. Ödeme, izleme, okuma gibi çeşitli işlemleri kod türüne göre gerçekleştirebilirsiniz. 

QR kod tarama için cihazınızın yeterli seviyede şarjı olması da önemlidir. Şarjınız yeterli değilse kod tarama işlemi sırasında cihazınız kapanabilir. 

QR İle Ödeme Sistemleri Nasıl Çalışır?

QR ile ödeme sistemleri belirli şartlar altında kullanılabilir. Öncelikle QR ile ödeme yapmak için uygun bir POS cihazı olmalıdır. Aynı zamanda mağaza yetkililerinin de bu şekilde ödeme alabileceklerinden haberdar olması gerekir.

POS cihazı üzerinden ödeme alırken yöntem olarak QR kod seçilmelidir. Bu seçimden sonra ekranda ilgili kod verilir. Müşteriler telefonlarını açılan ekrandaki QR koda doğru tutar. Bu sayede tarama işlemi gerçekleştirilir. 

Tarama işlemi sonrası müşteriler kendi telefonlarından ödemeyi tamamlar. Hangi karttan ödeme yapılacağı seçildikten sonra işleme onay verilir. Onay alınınca ödeme tamamlanır. Para satıcının hesabına aktarılır. QR ile ödeme sistemleri bankalar üzerinden yürütülür.

Bankaların QR İle Ödeme Sistemleri

Bankaların QR ile ödeme sistemleri sayesinde birçok işlemi kolayca yapmanız mümkündür. Bunun için ilk önce bankanıza ait mobil uygulamayı telefonunuzdan açmanız gerekir. Mobil uygulamada QR kod ile ödeme alanına ulaşmalısınız.

Her bankanın QR kod ile ödeme alanı farklı bir sekmede yer alır. Bu sekmeden giriş yaptığınızda telefonunuzun kamerası açılır ve QR kod okuma işlemi yapılır. Bu işlemin yapılabilmesi için uygulamanın kameranızı kullanmasına izin vermelisiniz. 

Hemen hemen tüm bankalarda QR kod ile ödeme yapabilirsiniz. Bu yöntemi alışverişlerinizde kullanabileceğiniz gibi para transferi, fatura ödeme gibi süreçlerde de tercih etme şansınız vardır. Bankalara ait ATM’lerde bulunan QR kodlar üzerinden işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz. 

Kredi kartı, banka kartı taşıma zorunluluğunu ortadan kaldıran bu sistem sayesinde ödemelerinizi yapmanız daha kolay hale gelir. QR kod ile ödeme yapmak istiyorsanız bankanızın bu şekilde ödeme sistemine olanak verdiğinden emin olmalısınız. Böyle bir durum söz konusu değilse farklı bankaların ödeme sistemlerini inceleyebilirsiniz. 

Alışverişlerde QR Ödeme Sistemleri

Alışverişlerde QR ödeme sistemlerinin kullanımı son zamanlarda artış göstermiştir. Alışveriş yapan kişilerin bu sistemi kullanması özellikle temassız olarak işlem yapılması yönüyle avantajlıdır. Bunun yanı sıra ödeme sürecinin daha hızlı tamamlanması da QR kod ile mümkündür. 

Alışveriş sırasında sadece ödemeler değil fiyat sorgulama, ürün özellikleri inceleme gibi işlemler de QR kod ile tamamlanabilir. Bu sayede istediğiniz bilgilere erişmeniz daha kolay hale gelir. 

Bir restoranda yemek yemeye karar verdiğinizde QR kod üzerinden menüye ulaşabilirsiniz. Bu sayede siparişinizi cihazınızdan verme şansınız da olur. Bu durum restoran sahipleri açısından da avantajlıdır. Olası karışıklıkların önüne geçmek için bu yöntem tercih edilebilir. 

Bilet Alma İşlemlerinde QR Ödeme Sistemleri 

Konser ve sinema organizasyonlarında QR ile ödeme almak mümkündür. Ödemelerin yanı sıra yer seçimi, seans seçimi gibi işlemler de kod üzerinden tamamlanabilir. Organizatörlerin de izleyicilerin de işini kolaylaştıran bu sistemler sayesinde zaman ve personel tasarrufu sağlanır.